Üretim ekonomileri ve üretime dayalı piyasalar kuşkusuz bu krizi de az zararla atlatacaktır. Fakat ülkemiz açısından bakıldığında sonuç iç açıcı değildir. Derin bir krizden daha yeni düzlüğe çıkmaya çalışan bir ülkede ekonomiye bir darbe de virüs nedeniyle gelirse ve bu ülke ekonomisi dışa bağımlıysa düzeltilmesi çok zorlaşacaktır. Hem piyasa fiyatları yeni yeni rayına otururken piyasa fiyatlarında spekülatif hareketlenmeler oluşturması sebebiyle olumsuz sonuçlar doğuracak. Hem de hammadde ve nihai üründe dışa bağımlılığın fazla olması nedeniyle talep yoğunluğu yaşanan ürünlerde fahiş fiyat artışlarının yanı sıra ürün tedariği konusunda da sıkıntılar yaşanacaktır. Özellikle böyle bir durumda aynı ürün grubuna tüm dünya üzerinde ihtiyaç varken piyasadaki stok eridiği takdirde büyük sıkıntılar oluşturacaktır. Bu sorun öncesinde görülmeli ve önlem alınması gerekmektedir.
Dikkate alınması gereken bir diğer konu ise Turizm potansiyeli yüksek olan ülkemize en çok turist gelen ülkelerle olan uçak seferlerinin iptal edilmesidir. Virüsün yaza doğru geçmesi beklenmekte çeşitli aşılar denenmektedir. Fakat her ne olursa olsun güvensizlik ortamı dağılmadığı ve insanların tam anlamıyla bu psikolojiyi anlatamadığı sürece özellikle yaz sezonu olmak üzere turizm potansiyeli olan tüm alanlar büyük durgunlukla karşı karşıyadır. Bu yönde alınması gereken tedbirler ise alternatif rotalar oluşturmak alternatif rotalara ayrıcalıklar sunarak turist ikamesi yoluna gitmektir. Her ne kadar turist kalitesi aynı düzeyde kalmayacak olsa dahi turizm hareketliliği farklı sektörleri de etkileşim içine soktuğu takdirde turizm de beklenen durgunluk atlatılmış olacaktır. Aslında en önemli nokta ise ülkemiz alınan tedbirlerle dünyaya örnek olma niteliği taşımaktadır. Nitekim Güney Kore de aynı şekilde örnek ülke kategorisinde gösterilmektedir.
Virüsün yayılmasını önlemek hepimizin ortak görevidir. Hijyen kurallarına özen göstermeli birbirimizin haklarına saygı duymalı. Gereksiz heyecan ve korkuya kapılmadan. Rehavete de düşmeden süreci emin adımlarla atlatmalıyız. Bu bizim vatandaşlık görevimizdir.
Araştırmacı- Yazar
Halit AYDEMİR
