Boy uzunluğu ve vücut genişliği
Soğuk bölgelerde yaşasaydınız tombul ve kısa boylu olurdunuz. Bunun iki nedeni var. Birincisi ortam soğuk olduğu için vücut genişliğini ve uzunluğunu azaltarak daha toplu olur, böylece kendini daha sıcak tutar, buna ‘’Bergmann Kuralı’’ denilir. Bir diğer neden ise kutuplarda yer çekimi daha fazladır. Yer çekimi artınca vücudun büyümesi Dünya çekimin etkisinde kalır ve bu çekim daha fazla uzamaya izin vermez.
Ekvator’da ise yer çekimi az ve sıcaktır. Dünya’nın kutuplardan basık Ekvator’dan şişkin olması bunun nedenidir. Bu nedenle Ekvator’da insanların boyu uzun ve ince yapıdadır. Vücut, alanını genişleterek terlemeyle kendini adapte eder. Yer çekimi az olduğu için uzun boylu olunabilir. Dünya’nın en uzun boylu insanlarının yer aldığı Burundi ve Ruanda arasında yaşayan Tutsilerin tam da Ekvator çizgisinde yer almaları bunu destekleyecek niteliktedir.
Eğer uzun boylu ve ince yapılı olmak istiyorsanız Ekvator’a gitmekte fayda var.
Tamamen bu iki koşulun bir araya gelmesi bu şekilde bir vücut yapısını oluşturur diyemeyiz belki. Çünkü yükselti, Pleistosendeki buzul çağlar, beslenme, göç bunların değişimine neden olur. Fakat kabaca bu iki nedenden kaynaklanıyor diyebiliriz.
Boy uzunluğunu ülkeler bazında değerlendirdiğimizde pek tutarlı olmayabilir. Günümüzde Avrupalıların ortalama boyu geçmiştekilerden 25 cm, daha uzundur. Örneğin yalnızca I. ve II. Dünya Savaşları arasında bile Amerikalıların boyu 5 cm, uzamıştır. Yine II. Dünya Savaşı’ndan bu yana Çinliler ve Japonların boyları daha da artmaktadır. Bu da beslenme, göç ve yükselti koşullarıyla açıklanabilir.
Deri Rengi
Deri renginin şekillenmesi Güneş’ten gelen radyasyondan korumayı sağlayan Pigmentasyon meselesidir. Melanin pigmenti ne kadar fazlaysa deri rengi de o kadar koyudur. Peki, siyah tenli olunca ne oluyor vücutta ? Güneş’ten yanmayı terleyerek engeller. Siyah cisimler ışığı daha fazla Absorbe (soğurma) eder. Beyaz cisimlerin ise Albedo (yansıtma) oranları fazladır. Bu nedenle ışığı yansıtırlar. Siyah tişört giyince belki fark etmişsinizdir daha çok ısınırsınız. Çünkü Güneş’ten gelen ışığı siyah tişört daha fazla tutar ve tişörtünüz ısınır. O yüzden anneler dışarı çıkarken çocuklarına beyaz tişörtler giydirir.
Vücut beyaz olunca daha az ısınacaksa o zaman neden Afrika’daki yerliler beyaz tenli değil de siyah tenlidir ?Ten rengi tersine, Güneş’i daha fazla emerek terlemeyle bunu geçiştirir. Çünkü terlerken vücudunuz enerjiyi yani sıcaklığınızı kullanarak buharlaşır. Daha fazla siyahlık eşittir daha fazla sıcaklık daha fazla sıcaklık eşittir daha fazla buharlaşma. Balkonunuza su dökerken eve gelen serinlik gibi düşünün bunu. Oraya döktüğünüz su aslında ısınarak buharlaşır, böylece çevrenizdeki sıcaklığı da alıp götürmüş olur. Balkonun serinlemesi soğuk suyun olması değil, suyun buharlaşırken alıp götürdüğü sıcaklıktır.
Burun uzunluğu ve genişliği
Burun da rüzgara az miktarda maruz kalacak şekilde küçülmüştür. Burun delikleri, solunan hava ciğerlere gidene kadar ısınsın diye daralmıştır. Burun içi kıllar çevreden gelecek tozları engelleyecek şekilde artar. Görüldüğü gibi vücudumuz çevremize göre şekillenir. Bunu daha da arttırabiliriz.
Dip Not
Dünya’nın en uzun insanlarının Tutsiler olduğunu söylemiştik. Sultan Kösem gibi istisnai durumlar olabilir tabii ki. Burada ortalamalardan bahsediyoruz. Tutsiler hakkında kısa bir açıklamada bulunmak yerinde olacaktır.
Hotel Ruanda filminde ele alınan Ruanda Katliamı, Tutsi ve Hutu kabilelerin yüz gün içinde 800.000 insanın ölmesini konu alır. Savaşın nedenini şu cümle ile özetlemek mümkündür. ”Neden savaşıyorsunuz?” sorusu sorulduğunda ‘’ onların teni bizimkinden daha açık’’ cevabı gelmektedir.
Birleşmiş Milletler ırk kavramını kullanmaz. Bunun için ‘’Coğrafi Irk’’ kavramını kullanır. Bu Coğrafi ırklar dünyada dokuz gruba ayrılır. Bizler Avrupalı (Kafkas) Coğrafi Irk grubuna mensubuz. Bu grup dünyada en fazla yayılış alanına sahip Coğrafi Irk grubudur. Avrupalılar, Kuzey Afrikalılar, Güneybatı Asyalılar gibi alt başlıklara ayrılır. Bizler alt grupta Güneybatı Asyalı grubuna gireriz. Bu da Kürt, Türk, Arap, Fars gibi alt kollara ayrılır. Bu nedenle ”nerelisiniz” dediklerinde Güneybatı Asyalıyım derseniz yanıltmış olmazsınız.
Fotoğraf: ”Human” Belgeseli
