Pandemi sürecinde ülkemizde alınan mali tedbirler genelikle para politikası üzerinde dururken dünyadaki farklı ülkelerde de ABD, Çin, Almanya gibi ülkeler de dahil olmak üzere aynı politikalar uygulanmıştır. Genişletici para politikası ile sürekli piyasaya para akışı sağlanarak kriz durumundan çıkılması amaçlanmaktadır. Lâkin 2008 krizinde de görüldüğü üzere para politikaları küçük çaplı krizlerde etkili olabilmekle birlikte bu tür büyük çaplı süreçlerde etkisiz kaldığı gözlemlenmektedir. Maliye politikalarının bu süreçte daha etkili ve uzun vadeli bir çözüm oluşturduğu gerçeği ortadadır. Ülkelerin para politikasına başvurmaları merkez bankalarının kriz sürecinde ellerinde en temel argüman olarak durmasından kaynaklanmaktadır. En basit tanımıyla para politikasi piyasaya kısa vadeli, dönemsel, sınırlı rahatlatma sağlarken uzun vadede maliye politikalarının etkin ve çözüm odaklı olduğu görülmektedir. Özellikle pandemi süreçlerinde görülen sektör bazlı talep artışları ve anormal seyreden piyasa hareketleri dalgalanmalara neden olacak ve varolan dengeyi bozacaktır. Fiyatlar ve değerler üzerinde anormal oynamalar olması durumunda piyasadaki tüm aktörler için beklenmeyen mali durumlar oluşacaktır. Bu dönemde ihtiyaç duyulan sektörler dışındaki sektörlerde görece az veya çok üretim düşüşü yaşanacağı da göz önüne alındığında denge durumunda seyreden arz miktarı da dengesizliğe sürüklenerek sektörel bazda düşüş ve yükseliş trendleri oluşacaktır. Piyasadaki para akışının değişimi ve yatırım düşüşü de dikkate alındığında süreç sonrası krizlerin dünya geneli oluşturacağı ekonomik sıkıntılar baş gösterecektir.
Tüm bu parametreler göz önüne alındığında maliye politikalarının düzenleyici ve kontrol altına alıcı etkileri uzun vadede başarının anahtarı olacaktır. Elbette ki hiç bir parasal değer, mali getiri veya kazanç insan sağlığından ve güvenliğinden önemli değildir fakat süreç içerisinde ve sonrasında hayat serüveni devam ettiğinden ve edeceğinden pandemi sonrası planlar mutlaka yapılmalı duruma göre sonuçlara göre tedbirlerde değişiklikler yapılmalıdır. Spesifik konularda yaşanan sıkıntılar genel olarak pandemi sürecinde alınan tedbirlerin olumsuz sonuçlar doğurduğu sonucuna varmamıza neden olmamalıdır. Fakat yaşanan dönüşüm ve sağlık ekonomisine atfedilen önem artmakla birlikte yaşanan değişimde temel aktör ekonominin evrimleşmesi ve durulması olmuştur. Tüm bu veriler ve gelecek planlamaları pandemi sürecinin ve salgın ekonomisinin daha bir süre daha hayatımıza etki etmeye devam edeceği yönünde seyretmekle birlikte süreç bittiğinde dahi bir süre bu etkinin süreceği aşikardır. Alınacak mali kararlar ve maliye politikaları uygulandığı takdirde bu süreçten en az hasarla çıkılmasına yardımcı olacaktır. Para politikasının tamamen etkisiz olduğunu iddia etmek doğru değildir. Fakat uzun vadede ve kalıcı bir çözüm olmadığı gerçeği reel piyasaya bakıldığında görülmektedir.
Sonuç olarak ele aldığımız salgın piyasasından kurtuluş reçetesi maliye politikaları olarak gözükmekle birlikte salgının seyri ve dönüşümü ile birlikte maliye politikalarının yanında para politikalarının da uygulanması elzemdir.
