Ne kadar bir öğrenme ve zaman geçirme uğraşı olduğunu savunsam da, koleksiyon denilince zaman zaman aklıma şu Amerikan polisiye dizi ve filmlerinde gördüğümüz ya da arada haberlerde duyduğumuz çöp evler gelmiyor değil. Her şeyin fazlasının zarar olduğunu düşünürsek, koleksiyonun fazlasının ne olduğuna nasıl karar vereceğiz? Bir nesnenin, bir koleksiyonunun parçası olduğu neye göre belirlenir?
Yaklaşık altı ay önce başladığım kurşun kalem koleksiyonumla açıklama yaparak ilerlemeyi tercih ediyorum. Herkesin iyi kötü, oldukça mütevazı de olsa, hatta uzun zaman dilimleri boyunca ilgi gösterilmese de devam eden en az bir koleksiyonu olmasını savunduğum için kendim de bu amaçla yola atıldım. İlk önce hedefim kar küresi koleksiyonu yapmaktı, hani salladığınızda kar ve benzeri taneleri saçılan ve içinde çeşitli manzaralar ve karakterler bulunan kürelerden. Hem değişik boylarda bulmak mümkün, hem de gittiğiniz yerlerde nispeten karşılaşılması muhtemel. Fakat taşıması ve korumasının benim şartlarımda çok zor olacağını düşündüğümden, ayrıca da ekonomik olarak nispeten pahalı bir seçenek olduğundan yerine kurşun kalem koleksiyonu yapmayı seçtim. Peki, her önüme gelen kurşun kalem, bu koleksiyonun bir parçası olmalı mı?
Koleksiyon yapmaya karar vermiş kişinin, nesneyi belirledikten sonra, kendine geniş veya dar bazı sınırlar da çizmesi gerektiği oldukça barizdir. Ya da daha net belirtmek gerekirse, koleksiyonun bir teması olması elzemdir. Bir koleksiyon sadece benzer nesneleri alıp üst üste koyup biriktirmek değildir. O nesneler çeşitli nedenlere göre düzenlenmelidir: mesela araba koleksiyonu yapan bir kişi “Ben spor araba koleksiyonu yapıyorum.” diyebilir. Başkası “Ben seyahat ettiğim her farklı şehir veya ülkede, bir mağazaya girip rastgele bir çorap alacağım, böylece çeşitli yerlerden çorapları biriktireceğim.” diyebilir. Kimisi “Ben kullanılmış ve hikâyesi olan oyuncakları toplamaya karar verdim.” diyebilir. Demek istediğim, koleksiyon yapmayı kafasına koyan şahıs, bir nesnenin koleksiyonu yapıyor diye her benzer nesneyi toplamayı değil belli bir tema üzerinde ilerlemeyi hedeflemelidir ki çöp koleksiyon yapmaktan uzak durabilsin.
***
Bir koleksiyonun yarar ve eğlence unsurlarının da işte burada sahneye çıktığına inanıyorum. Uzun süre önce bir sohbet sırasında duymuştum, sanat alanlarının, özellikle ülkemiz şartlarında, gelişmemesinin nedeninin kaliteli derlemlere sahip olmamamız olduğundan bahsedilmişti. Bu noktada belli bir tema üzerinde ilerlemiş, zaman ve emek harcanmış koleksiyonlar geniş bir yelpazedeki çeşitli alanlar için yarar sağlama potansiyelini saklı tutmaktadır. Ayrıca bize hikâyeler de anlatır bu koleksiyon maceraları. Belki de hala sıkıcı olduklarına dair önyargılar sürse de, birçok müzenin gezildikten sonra bize mutluluk vermesinin nedeni de bu değil midir?
***
Koleksiyonun küçük ve aslında başlangıç safhasında beni en çok ilgilendiren özelliği de koleksiyoncu için bir eğlence haline gelerek zevk vermesidir. İlk önce çoğu insan için anlamsız gelecektir derlem yapmak, ama o nesneler bir noktadan sonra sizin için anılarınızın birer hatırlatıcısı olmaya başlar. İnsanlarda sık sık görülen garip bir şekilde geriye bir şeyler bırakma içgüdüsünün de bu yolla beslendiği söylenebilir.
Sonuç olarak okuyucuma çok saçma da olsa, çok az nesneden de oluşsa, pek bir şey ifade etmese de bir koleksiyon yapmayı denemesini öneriyorum. İçimizde harika sanatçılar da olsa, hepimiz birer küçük mucit de olsak, günlük hayatın koşuşturmacasından şaheserler ortaya koymaya zaman ve enerjimizin olmadığı bariz. Öyle ki içinde saklı dâhiler taşıyan insanoğlu toplumlarında şaheserler artık samanlıkta iğne haline gelmiş. Hani hepimiz bir noktada günlük tutmaya çalışmışsak da hep bir yerlerde yarım kalmıştır. Ne de ne bileyim, istisnasız her gün en az 20 sayfa kitap okumaya niyet edersiniz de sonu hüsran olur. Koleksiyon fikri, bir tema üzerinde yoğunlaşarak ve düzenli bir kaydı tutularak yapılırsa sanki bize başarılı bir şekilde günlük tutmuşuz hissi verebilir gibi. En azından içimizdeki çocuk garip bir şekilde sevinir gibi.
